De Donckse Velden: wandelen rondom de buitenplaats Het Huys ten Donck (4.2 km)
Gepubliceerd 1 juni 2021
Aart van Dragt
Het 45 hectare grote natuur- en recreatiegebied De Donckse Velden ligt als een groene schil rond de historische buitenplaats. De Donckse Velden voorkomen dat de buitenplaats Het Huis ten Donck door bebouwing wordt ingesloten.
Deel 1: De wandeling start op de hoek van de Kievitsweg en de Randweg en loopt door het oostelijk deel van de Donckse Velden, een gedeelte dat in 2009 is aangelegd. Het eerste stukje nabij de Kievitsweg is ingericht om bij extreme wolkbreuken het extra water uit overstorten te kunnen opvangen. Gezien vanaf Slikkerveer is er een bijna vrij uitzicht op de oude bomen van het Donckse Bos. Hier en daar zijn boomgroepen op een heuvel aangeplant. Ze maken deel uit van de waardevolle bomencollectie van Arboretum Trompenburg. Het voetpad voert ons door graslanden en langs waterpartijen naar de Benedenrijweg. Tussen het recreatiegebied en het Donckse bos zien we de groene dozen waarin de pompen zitten waarmee het drinkwaterbedrijf Oasen het water uit de diepere bodemlagen (ca. 60 meter) oppompt. Deze onttrekking heeft geen invloed op de grondwaterstand in de bovenste bodemlagen, wat erg belangrijk is voor het Donckse bos
De route loopt rondom de 18e eeuwse buitenplaats Het Huys ten Donck. Deze Ridderkerkse buitenplaats is de enige buitenplaats in de omgeving van Rotterdam die compleet (huis en park) bewaard is gebleven. De Donckse Velden vormden de voormalige agrarische gronden die toebehoorden aan deze buitenplaats.
Deel 2: Bij het monument waar een dramatische gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog wordt herdacht slaan we linksaf. Het voetpad voert door het deel gelegen tussen de Donckselaan en de Plantenhal dat rond 2014 als laatste aan het natuur- en recreatiegebied is toegevoegd.
Het is ruimtelijk ingericht om het zicht op het Donckse Bos te behouden.
Deel 3: We steken het noord/zuid kruisende voetpad en daarna de brug over. Nu komen we in het deel dat als eerste is ingericht in 2003. Dit meest westelijke gedeelte bij Bolnes is voorzien van bosstroken, grasvlakte en een rietveld. Via wandelpaden die ons dicht langs de bebouwing voeren lopen we naar de brug (met windmolen) die ons naar het ‘oude veenpark’ voert.
Deel 4. Het ‘oude veenpark’ (bij de Plantenhal) heeft zijn eigen historie.
Het bestond al voordat er van de Donckse Velden sprake was. In 1981 waren de gronden in de omgeving nog door agrariërs in gebruik. De gemeente Ridderkerk had dit driehoekig stukje grond in eigendom gekregen zonder daar een bestemming voor te hebben. Een aannemer die voor dijkaanleg veel klei nodig had, heeft met de gemeente een deal gesloten. De aannemer mocht de daar aanwezige klei afgraven en afvoeren, maar moest als tegenprestatie de vijvers graven, stuwtjes plaatsen en het terrein zodanig opleveren dat het zonder meer kon worden ingeplant. Door het afgraven van de klei kwam het terrein veel lager te liggen waardoor het veen aan de oppervlakte kwam. Zo ontstond een moerasachtig gebiedje met flauw hellende oevers met een geleidelijke overgang van droog naar nat. In een dergelijk gebied kunnen veel plantensoorten een geschikte groeiplaats vinden. In maart/april verschijnt onder een grote treurwilg de Paarse schubwortel. Deze zeldzame soort parasiteert op de wortels van de wilg. Nu woekert er de dauwbraam. Dit ‘verborgen’ parkje is een oase van rust.
Onze wandeling loopt via het veenpark naar het noord/zuid georiënteerde voetpad. We lopen langs de Blaakwetering, een eeuwenoude watergang die door het gebied slingert. Bij de Donckselaan gekomen is het nog een klein stukje naar het startpunt aan de Kievitsweg.
