Hoewel een ‘nieuwkomer’ is de Reuzenbalsemien inmiddels een bekende verschijning lang de waterkant. De meer dan een meter hoge planten met bloemen in zuurstokrose kleuren worden druk bezocht door hommels, bijen en andere bestuivende insecten. De zoete geur die deze vaak massaal aanwezige planten afgeven is vaak overweldigend. De massale aanwezigheid van de plant en de snelheid waarmee zij terrein veroverd heeft, is de reden waarom de Europese Unie de plant in de ban heeft gedaan.
De plant komt van oorsprong uit de Himalaya, Tibet en India. Bezoekers van deze gebieden hebben zaden van deze plant meegenomen en rond 1850 in Europa geïntroduceerd. Na 1915 is de plant gaan verwilderen en komt nu in heel Europa voor. De eenjarige plant zaait zich massaal uit, neemt zodoende de plaats in van andere minder weerbare inheemse planten.
De Europese Unie heeft besloten in te grijpen. Reuzenbalsemien en Reuzenberenklauw staan sinds 2 augustus op de EU-lijst van planten en dieren waarvan handel en bezit is verboden. Daarmee staan nu 49 dier- en plantensoorten op de lijst van invasieve exoten. De dier- en plantensoorten op de lijst mogen niet meer in Europa worden ingevoerd, verkocht, gefokt of gehouden. Niet door particulieren, niet door botanische en dierentuinen en niet door anderen. Reden hiervoor is dat de Europese Commissie van mening is dat deze soorten, wanneer zij in de natuur terechtkomen, schadelijk kunnen zijn en dus ieder risico dat dit gebeurd moet worden voorkomen. De lidstaten moeten een surveillancesysteem opzetten waarmee zij gegevens over op de Unielijst opgenomen soorten verzamelen en registreren. De aanwezigheid van de plant of diersoort die op de lijst staan moeten ze melden en tevens moeten ze maatregelen nemen om de soort volledig en permanent uit te roeien. Indien dit niet mogelijk is dan zal de lidstaat beheersmaatregelen moeten nemen om de soort tot een minimum te beperken.
Houd dit nu in dat we voor het voortbestaan van de Reuzenbalsemien in Nederland moeten vrezen?
De Reuzenbalsemien staat meestal op moeilijk bereikbare plaatsen. De plant, die de winter niet overleeft, zaait ze zich overvloedig uit. De zaden kunnen worden meegenomen door het water en zullen op daarvoor geschikte plaatsen weer ontkiemen. De bestrijding van deze plant lijkt daardoor bijna een hopeloze zaak. Maar misschien schiet de natuur ons zelf te hulp. De natuur moet daar wel de tijd voor krijgen. De Brede waterpest was in de 19e eeuw een groot probleem, schepen kwamen vast te zitten in de plantenmassa. Dit is vanzelf opgelost door natuurlijke vijanden. In 2012 werd de plant op de rode lijst gezet! Inmiddels is er de Canadese waterpest die nu weer problemen geeft. De Japanse duizendknoop staat ook op de lijst. Een soort die veel problemen geeft in natuurgebieden. Maar de soort wordt inmiddels aangetast door roest. Misschien moeten we gewoon even geduld hebben en lost de natuur dit probleem voor ons op.
