Nieuwe natuur op IJsselmonde
Sander Elzerman
Wie een blik werpt op de landkaart van 1990 en die vergelijkt met de huidige situatie ziet het direct: het eiland IJsselmonde begint steeds meer op één stad te lijken. Gedurende de afgelopen 25 jaar zijn complete woonwijken opgetrokken uit de voormalige landbouwgronden. Kort geleden sprak ik met een oudere vogelaar over de vogelsoorten die hij in zijn jeugd zag. Grauwe Klauwier, Steenuil, Geelgors, Grote Karekiet. Soorten waar menig IJsselmondse vogelaar tegenwoordig direct voor in de auto springt. Daarbij liet hij me ook een kaart zien van hoe het gebied er destijds uitzag. Het zal u niet verbazen; een wereld van verschil! Deze trend van voortdurende uitbreiding van de stedelijke omgeving heeft veel veranderingen meegebracht. In dit artikel ga ik nu even niet in op een somber verhaal over de achteruitgang en het verdwijnen van sommige soorten uit de omgeving. Er zijn namelijk ook gebieden aangewezen die een natuur/recreatieve functie krijgen. De ontwikkelingen die op dat vlak gaande zijn wil ik bespreken. Wat zijn de plannen voor de komende jaren? En welke landschappelijke veranderingen in het buitengebied kunnen we nog verwachten?
Natuureiland en zoetwatergetijdengebied
Laat ik beginnen met een project dat recent is afgerond. Eind 2011 werd een nieuw getijdengebied bij Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht opgeleverd:Natuureiland Sophiapolder. Liepen er in de jaren negentig nog koeien in de weilanden op het eiland, nu foerageren tientallen steltlopers en andere watervogels op de slikplaten. De Grutto die hier vroeger broedde met enkele paartjes, is nu te vinden tijdens de doortrek van en naar Afrika. Afgelopen zomer berichtte de vogelwerkgroep al over de kustvogels die in de huidige inrichting een broedplek weten te vinden. De omvorming van de Sophiapolder was onderdeel van het Rijksprogramma ‘Ruimte voor de Rivier’. Klimaatverandering zorgt waarschijnlijk voor een toenemende hoeveelheid regen die in korte periodes zal vallen. Toevallig hebben we dit jaar met een dergelijk beeld al te maken. De zomer was grotendeels droog. In oktober viel juist binnen een paar dagen tijd evenveel regen als normaal gesproken in een hele maand. Om deze piekmomenten in de waterafvoer op te kunnen vangen is op verschillende plekken in Nederland buitendijks gebied omgevormd tot wateropvanggebieden.altijd het spanningsveld waar een beheerder mee omgaat. Welk type landschap willen we hebben? Welke soorten flora en fauna horen daarbij? En welke beheeractiviteiten moeten ondernomen worden om het gebied in deze fase te houden?
