Nachtvlinderen: Het is niet alleen goud wat er blinkt…
Sander Elzerman
Al vele jaren op rij heeft de Natuurvereniging IJsselmonde deelgenomen aan de landelijke NachtvlinderNacht.
Meer dan twintig enthousiaste natuurliefhebbers genoten van de nachtvlinders in allerlei kleuren die bij het NME-centrum ‘De Groene Draak’ te zien waren. Van glanzende parelmoeren motten tot goudgele uilen en groene spanners tot oranje wortelboorders. Nachtvlinders zijn veel meer dan saaie, bruine beestjes.
De weersomstandigheden waren vrijdagavond prima. Na enkele buien in de middag werd het ’s avonds droog en koelde weinig af. Er bleken veel nachtvlinders actief te zijn. Door enkele felle lampen voor witte doeken te hangen werd het schijnsel vergroot. Aangetrokken tot het licht konden de nachtvlinders van dichtbij bekeken worden. Al snel na zonsondergang werden de eerste exemplaren gezien. De Koperuil en Oranje Wortelboorder vormden het openingsduo. Daarna volgden al snel soorten als Bruine Snuituil, Vierkantvlekuil, Huismoeder, Appeltak en Hagedoornvlinder. De meest geziene soort van de avond was toch weer de Zwarte-c-uil. We telden van dit nachtvlindertje maar liefst 40 stuks. En dan nog zal een aantal aan onze aandacht ontsnapt zijn.
De Zwarte-c-uil heeft zijn naam te danken aan de zwarte vlekken op zijn bovenvleugels in de vorm van een C. Tijdens de NachtvlinderNacht hadden we meer soorten die benoemd zijn op basis van hun uiterlijke kenmerken. Zo zagen we bijvoorbeeld de Witstipgrasuil (met een witte stip op de bovenvleugel), de Kleine Groenbandspanner (klein van stuk en met een groene band over zijn bovenvleugel) en de Gamma-uil. Die laatste is dus niet voor het eerst gevonden in een bouwmarkt, maar vernoemd naar de witte vlek op zijn ondervleugel. Deze vlek heeft de vorm van de Griekse letter gamma. Overigens is deze soort ook overdag actief. Dus als u overdag een drukvliegende nachtvlinder bij de Vlinderstruik ziet dan is de kans groot dat het deze soort betreft.
Rood Weeskind
Hoe later de avond werd, hoe drukker de aanwezigen het kregen. Jong en oud hielp mee om zoveel mogelijk soorten op naam te krijgen. Dat viel soms nog niet mee, want in Nederland komen meer dan 2000 soorten voor. Nu kunnen die niet allemaal in het Reijerpark aangetroffen worden, maar toch. Gelukkig zijn diverse nachtvlinders makkelijk te herkennen aan hun opvallende kleuren. De juweeltjes van deze avond waren toch wel het Goudvenstertje, de Essengouduil en de Gestreepte Goudspanner. Voor andere soorten moest echt het boek erbij gepakt worden. Het gaat om enkele details die het verschil maken. Door vaak te oefenen weet je steeds beter waar je op moet letten. Dit geldt helemaal voor zogenoemde micro-nachtvlinders. Zoals de term micro al doet vermoeden zijn dit over het algemeen zeer kleine nachtvlinders van slechts enkele millimeters groot. Ook negen soorten van deze micro’s konden we determineren, waaronder de Brandnetelbladroller, Duikermot en de Gewone Kaartmot. In totaal konden we ruim 170 nachtvlinders op naam brengen, verdeeld over 40 soorten.
De aanwezigheid van al die nachtvlinders trok niet alleen de aandacht van mensen, maar ook van enkele andere zoogdieren. Rond middernacht joegen een Gewone en een Ruige Dwergvleermuis boven het grasveld op de rondvliegende insecten. Gelukkig hadden wij toen al veel moois gezien.
Bent u ook enthousiast geworden? Informeer dan bij de Vlinder- en Libellenwerkgroep van de Natuurvereniging (info@natuurvereniging-ijsselmonde.nl) wanneer de volgende nachtvlindernacht wordt georganiseerd.
