Dat egels nuttige dieren zijn weten we allemaal. Bovendien is het leuk als je zo’n dier door je tuin ziet scharrelen. Mannetjes egels op vrijersvoeten leggen ’s nachts soms vele kilometers af op zoek naar een vrouwtje. Daarbij vallen vele verkeersslachtoffers. Uit onderzoek is gebleken dat een kwart van alle egels omkomt door het verkeer. Dat zijn zo’n tweehonderdduizend egels per jaar of wel twee platte egels per kilometer straat! Daarnaast vinden vele de dood bij het maaien van greppels en wegbermen. Een sloot of vijver met een steile rand is de oorzaak van dat ze niet uit het water kunnen klimmen en dan verdrinken ze ondanks dat ze goed kunnen zwemmen. Gelukkig worden steeds vaker meer natuurlijk oplopende oevers aangelegd zodat egels tussen de oeverplanten door de wal op kunnen klauteren. Wie het goed met egels voor heeft strooit geen slakkenkorrels in zijn tuin, die veroorzaken bij de egels een verschrikkelijke dood.
In herfst moeten egels veel eten om een vet voorraad opkweken. Daarvoor doen ze zich te goed aan o.a. muizen, slakken en insekten. Helaas komen er ook nog veel egels om omdat ze in de herfst geen goede plek kunnen vinden om te overwinteren.Vroeger waren er voldoende houtstapels, composthopen, oude bomen en wrakke schuurtjes ect. om een geschikt plekje te vinden. Gelukkig kunnen we ook zelf eenvoudig een geschikte overwinteringsplekje maken. Een verloren hoekje in uw tuin met een hoop van een stapeltje brandhout of takken, daarover heen stengels van uitgebloeide planten, boombladeren en/of riet. Door het verterende materiaal blijft het vorstvrij waardoor veel dieren hierin kunnen overwinteren.
Hulp
Maar misschien vindt u het leuker om zelf een winterverblijf te timmeren. Maak dan een vierkante kist van ongeveer 50 x 50 x 50cm en doe daar wat droog en dor blad in. Plaats de kist op een kleine verhoging in uw tuin. laat op de kist een omhoog lopende toegangstunnel aansluiten. Over dit bouwsel legt u een laagje aarde aan, waarover plastic folie komt te liggen zodat regenwater het hout niet kan bereiken. Nu kunt u een rubber of plastic pijp boven in de slaapruimte aanbrengen. Om de wind te breken en regenwater te weren dient deze pijp aan de buitenzijde van de heuvel van een elleboog te worden voorzien. In de pijp een propje fijn gaas om binnendringen van wespen te voorkomen. Daarna dekt u alles af met een laag aarde en een dikke laag dorre bladeren. Nu kan de egel komen voor zijn vier maanden durende winterslaap!
Jonge egels kunnen nog laat in het jaar op zoek zijn naar voedsel omdat hun lichaamsgewicht te laag is om in winterslaap te gaan. Om ze te helpen kunt u ze eventueel wat bijvoeren met kattenvoer uit blik, kattenbrokken en water. Geef geen melk, daarvan krijgen ze diaree.
Als een egel zich oprolt als je hem benaderd (zijn natuurlijk gedrag) of zijn normale peervorm heeft (dik van achteren) dan heeft het dier geen hulp nodig.
Zie je in de winter een egel rondscharrelen die niet peervormig is, pak hem dan op met handschoenen aan. Zet het diertje in een doos. Als hij erg koud aanvoelt mag je hem gerust even binnenzetten. Bel dan een egelopvang (er zijn er 61 in Nederland), de dierenambulance of de dierenarts.