Deelnemers aan de traditionele ganzenexcursie van de Natuurvereniging IJsselmonde moesten dit jaar niet bang zijn voor wat snijdende kou. Met drie auto’s gevuld met enthousiaste vogelaars vertrok men om 08:00 uur naar de vogelkijkhut bij de Ventjagersplaten langs de N59. Het vergde enig klauterwerk en geglibber om bij de hut te komen, maar eenmaal binnen en uit de wind konden de vele eenden goed bekeken worden door verrekijker of telescoop. Tafeleenden, kuifeenden, krakeenden en slobeenden waren in groten getale aanwezig, maar smienten met hun prachtige roze borst, oranjerode kop en gele kopstreep waren met duizenden het meest talrijkst. Prachtig waren ook de pijlstaarten, vooral de mannetjes. Sander ontdekte tussen de kuifeenden een paar toppers, waarvan vooral de vrouwtjes opvielen door het wit rond hun snavel. De meest zeldzame soort, ook door Sander opgepikt, was een grote zee-eend, een soort van de kust die sporadisch opduikt in het binnenland
Op naar Battenoord waar een groep flamingo’s werd verwacht. De groep bleek zich echter bij de Grevelingendam op te houden. In de luwte van het monument op de dam konden de flamingo’s (foto’s: Hans Mom) uitgebreid bekeken worden en het was vooral genieten van een groepje flamingo’s dat een vliegshow gaf, waarbij het roze-rood met zwart van hun vleugels door de zon beschenen werd.
Verderop aan de binnenzijde van de Grevelingendam konden honderden bonte strandlopers van dichtbij vanaf de parallelweg bekeken worden. Hier ook rotganzen, bontbekplevieren, zilverplevieren, scholeksters, tureluurs en wat verdwaalde kanoeten.
Het bezoek aan de Klein Beijerenpolder aan de zuidzijde van Duiveland viel wat tegen, want de plas in de polder was stijf bevroren. Enkele watersnippen en een flinke groep wulpen waren nog wel de moeite waard. Daarom werd besloten noordwaarts richting Dreischor te rijden om de kleine en wilde zwanen die daar overwinteren te zoeken. De zoektocht werd al snel voltooid. Eerst werd een gezin wilde zwanen ontdekt met 3 juveniele vogels en twee adulte, maar even verderop stonden tientallen kleine en wilde zwanen (foto: Jan Tuin ) gezamenlijk op een veldje. Er waren ook enkele geringde exemplaren, die door de scoop prachtig bekeken konden worden.
Op weg naar de Prunjepolder raakten de auto’s elkaar even kwijt, maar dankzij Google Maps was de groep al snel weer compleet en kon bij het kijkscherm aan de Slikweg een groepje van twee vrouwtjes en een schitterend mannetje nonnetje (foto links: Hans Mom) aan de lijst worden toegevoegd evenals een aantal kluten (foto boven: Hans Mom). Bij de Flaauwers Inlaag aan de overzijde was eenzelfde groepje nonnetje zelfs nog beter te zien.
Ter hoogte van de Weversinlaag werden eerst een sperwer en een slechtvalk gezien en even later een vrouwtje smelleken, de kleinste Europese valk die van september tot in mei de Nederlandse akkers onveilig maakt. De grote groepen goudplevieren, die bij de Nieuwjaarsexcursie van de VWG het luchtruim bevolkten, bleven uit. Alleen op een akker waar een trekker het land omploegde, werden tientallen exemplaren gezien tussen de meeuwen en kieviten. Onderweg werd ook nog een blauwe kiekendief gezien.
In de Prunjepolder waren al meerdere grutto’s (foto: Hans Mom) terug van hun tocht naar warmere streken. Grutto’s werden aan de lijstjes toegevoegd, evenals een zwarte ruiter, een schaarse wintergast die eenzaam in een plasje met zijn snavel in de grond zat te poeren op zoek naar kleine schaaldiertjes.
Daarna op zoek naar de ijsvogel bij de Scheelhoek. Die bleek inderdaad op zijn stek in het slootje bij de Stolpweg te zitten. Helaas wat ver weg voor een foto, maar hij was wel mooi te zien, vissend op een takje. Daar vlogen ook diverse kleine en grote zilverreigers rond, twee soorten die het tegenwoordig erg goed doen in Nederland en ook in de winter geen zeldzaamheid meer zijn. In de berm van de weg een juveniele lepelaar (foto: Hans Mom). In tegenstelling tot adulte vogels heeft een jong een roze snavel en geen zwarte. Het dier was uiterst tam en liet zich mooi portretteren.
Langs dezelfde weg zaten tientallen bonte strandlopers en tureluurs in gezelschap van een groene ruiter (foto: Hans Mom) lekker dichtbij te foerageren. Een plotselinge waarschuwingskreet van een van de vogels deed de hele groep opvliegen, net op tijd om het vege lijf te redden uit de klauwen van een overvliegend paartje havikken.
De laatste plek die werd bezocht was de Brouwersdam (foto: Jan Tuin), altijd goed voor wat mooie waarnemingen. Een verre ijsduiker kon met enige moeite gedetermineerd worden, maar de echte knaller was een paartje ijseend (foto inzet: Sander Elzerman), dat zich mooi liet bekijken in het oranje-gele licht van de ondergaande zon. Het schemerde al toen huiswaarts werd gereden. Misschien vraagt u zich af of er geen ganzen werden gezien tijdens deze zogenaamde ganzenexcursie. Dat was wel het geval. Naast de Nijlgans en de grote Canadese gans (beide exoten) zag de groep grauwe ganzen, kolganzen, brandganzen, toendrarietganzen en de al genoemde rotganzen. Met zo’n 75 soorten was de soortenlijst goed gevuld. Kortom een geslaagde excursie waar ‘s avonds bij een kop koffie op de bank in een warme kamer met veel plezier op teruggekeken kon worden. Met dank aan Sander Elzerman voor het leiden van de excursie.
Tekst: Hans Mom
