Een beschreven rondwandeling.
Aart van Dragt
Rondwandeling plattegrond met cijfers behorende bij de wandeling:
(Tip Is deze niet zichtbaar ververs dan de pagina)
Dit 6 hectare grote griend is een van de laatste getijdengrienden van ons land. Behalve langs de rivier de Noord en de Oude Maas is het getijdengriend uit bijna geheel Europa verdwenen. U betreedt een uniek gebied. Het verschil tussen eb en vloed bedraagt circa 90 cm.
1. Zomerkade
We wandelen over de zomerkade die de langgerekte plas tegen het instromen van voedselrijk water moet beschermen. Dat is belangrijk omdat door de instroom van voedselrijk water de plantengroei zou toenemen en daardoor de plas snel zou dicht groeien. De plas dankt zijn ontstaan aan de achter de plas gelegen Deltadijk. Bij de aanleg van de dijk (1972 – 1973), heeft men ter plaatse klei weg gegraven om het zandlichaam te bekleden. In zeer korte tijd ontstond een prachtig natuurgebied. Aan de haaks op de dijk groeiende rietkragen is nog de ligging van de vroegere polders loten te herkennen. De slibberige klei van deze slootjes was onbruikbaar voor de dijk. Op deze ondiepten greep het riet zijn kans. Het oorspronkelijke plan was de plas te dempen met grond uit de in 1975 te graven nieuwe Ridderkerkse haven. Tegen deze plannen hebben Ridderkerkse natuurliefhebbers met succes geprotesteerd. Nu kunnen we het gehele jaar door genieten van tal van watervogels die hier een goed broed- en foerageergebied vinden.2. Verwilderen
Helaas is de griendcultuur niet rendabel meer.Omdat het onderhoud arbeidsintensief is en het steeds moeilijker wordt het griendhout kwijt te raken, laat men sinds 1994 dit gedeelte van het griend verwilderen.
Bomen die schots en scheef staan of omvallen.
Veel van rottend hout levende insecten en schimmels krijgen hier een kans.
Specht en boomkruiper voeden zich weer met insecten.
Dit verwilderd gebied biedt schuil- en broedgelegenheid aan veel dieren.
3. De tijsloot
De brede sloot zorgt voor de aan- en afvoer van het rivierwater.
Via greppeltjes staat ze in verbinding met het hele gebied.
Toen het griend werd aangelegd, werd om de drie meter een greppel gegraven.
De vrijgekomen grond wierp men op de akker waar men de wilgenstekken zou planten.
Nu zijn vele greppels dichtgeslibd en een favoriete standplaats voor vele planten.
Kruidengroei
Een gedeelte van het griend is de afgelopen winter gekapt.Omdat het licht hier vrij spel heeft raakt in het voorjaar de bodem snel bedekt met allerlei kruiden.
Vooral langs de slootjes kan het in april geel zien van de dotters.
Samen met bittere veldkers, waterpepers en fluitenkruid zorgen ze voor een feestelijke sfeer.
Wat later bloeien forsere kruiden als kattenstaart, harig wilgenroosje, valeriaan en moerasspirea.
4. Langs de Noord..
Als we langs de oevers van de Noord teruglopen, is duidelijk te zien dat niet alle wilgen even lange takken dragen. Eens in de drie jaar worden in de winter de wilgen van hun takken ontdaan. In het verleden werden de takken verkocht om al naar gelang hun lengte en dikte te worden gebruikt om manden en palingfuiken te vlechten. De dikkere takken dienden als bonenstaken of om zinkstukken van te vlechten.
Zwarte populieren
De hoge bomen langs het pad zijn zwarte populieren. Een inheemse soor1 die vroeger in het rivierengebied algemeen voorkwam maar die heeft plaats gemaakt voor cultuurvariëteiten die beter gevormd zijn, sneller groeien en beter hout leveren. Het kort kiemkrachtige zaad ontkiemt langs de waterlijn.
5. Groot Hoefblad
Deze hoek staat vol met de opvallend grote bladeren van het groot hoefblad.
Het groot hoefblad bloeit in maar1/april met bleek rose, hyacintachtige bloemtrossen.
De dan pas verschijnende bladeren werden vroeger door boeren gebruikt om verse waar, als boter, in te verpakken om deze naar de markt te brengen.
Door verdamping van vocht uit het blad bleef het product lekker koel.
Knotwilg
Op verschillende plaatsen in het griend staan knotwilgen van een respectabele leeftijd. Door de inwerking van regenwater is het zachte kernhout tot beneden toe vermolmd. De ontstane ruimten bieden een goede nestgelegenheid voor vogels. Ook planten vinden er een goede voedingsbodem. Deze molm werd vroeger zelfs door bloemisten verzameld om als potgrond te worden gebruikt. In het griend groeien sommige plantensoorten zelfs uitsluitend in de bomen, omdat ze niet tegen overstromingen kunnen.
6. Waterzuivering
De betonnen bak bevat de uitlaat van de waterzuivering.In het dijklichaam ligt in rechte lijn een leiding naar de waterzuivering die achter de Deltadijk is gelegen.
Het rioolwater van Hendrik Ido Ambacht, Ridderkerk en de Beverwaard wordt na reiniging op de rivier de Noord geloosd.
Als in een strenge winter bijna overal ijs ligt komen hier veel meerkoeten, tafeleenden en kuifeenden naar voedsel duiken.
7. Stroomkerende dijk
De dam waarover we teruglopen is in 1974 aangelegd.
Ze moet voorkomen dat bij extreem hoge waterstanden een sterke stroming over water en griend trekt. Daarbij zou de haven tijdelijk onbruikbaar zijn.
In de zomer bloeien in het gras veel plantensoorten.
Pas in juli wordt er gemaaid om de planten kans te geven zich eerst uit te zaaien.
Tenslotte
Grienden horen bij het typisch Hollands landschap.
Naast een cultuurhistorische waarde bezit het een grote rijkdom aan planten en dieren. De Natuurvereniging IJsselmonde inventariseert gedurende een reeks van jaren de planten en vogels in dit gebied om zo nodig de natuurwaarden aan te kunnen tonen. Want dit unieke stukje natuur jn het drukst bevolkte gebied van ons land willen we graag behouden.
Gorzengriend 1250 meter wandeling
Voorjaar en zomer, een wandeling in het Ridderkerkse griend
Herfst & winter, een wandeling in het Ridderkerkse griend
Meer lezen over de Ridderkerkse griend: https://www.natuurvereniging-ijsselmonde.nl/ridderkerkse-griend/
