Herfst-tijloos, zonder extra ‘s.

Riet van de Water

Herfststijlloos

De planten die in de herfst bloeien vallen net zo op als de vroegbloeiende exemplaren. De Herfsttijloos met de ongewoon grote bloemen neemt daarin een bijzondere plaats in.  Het bijzondere is, dat zij dit in de bloeitijd doet, omdat zij geen bladeren heeft en – zelfs geen stengel boven de grond. Hoe kan ze dan bloeien?

De kern van het raadsel zit in de knol, onder de grond. Natuurlijk wordt deze knol door de groene plantendelen gebruikt als voedsel opslagplaats. De bloem ontwikkelt zich in de herfst uit een weinig verdikte onderaardse spruit en alleen de bloem komt door de bodem heen aan de oppervlakte. De knol ligt meestal op 15 cm diepte. De onderste delen van de bloembladeren zijn tot een nauwe buis vergroeid, die bovenaan uitloopt in 6 bloemachtige slippen.

De bloemen worden door bijen, hommels of vlinders bestoven. De bevruchte zaadknoppen blijven tezamen met het vruchtbeginsel onder de grond. Pas in het voorjaar strekt de onderaardse stengel zich zo uit, dat de bladeren door de bodem heen steken.

Eind mei is de enorm gegroeide zaaddoos zichtbaar. De kleverige zaden kunnen door langskomende dieren worden meegenomen. Langzaam maar zeker groeit aan de zijkant de spruit waaruit in de herfst de bloemen moeten komen die in het komend voorjaar opnieuw een opslagknol wordt. Eigenlijk is deze plant een zonneliefhebber die graag in het licht staat. Toen de mens de bossen ging rooien kreeg ze meer vochtige levensruimte. Deze plant behoort tot de meest giftige van onze flora. De vraag, waarom het in de cellen van de herfsttijloos geen dodelijke invloed heeft is nog niet beantwoord.