ekster

Portret van een Ekster

Riet van de Water

Zijn Eksters een plaag of niet? Is het een rover van eieren en jonge vogeltjes of juist een alleseter van vnl. insecten, slakjes en wormen? Is het een sieraden dief?

Nou, van alles wat. In de 17e eeuw betekende een ekster op het erf geluk. Ze zijn nuttig voor de boeren omdat ze veel insecten, slaken en wormen eten, zelfs ratten en muizen. Het is zelfs een van de zeldzame kleine vogels die adders aanvalt en doodt. Maar .. ze lusten ook eieren en jonge vogeltjes, Vroeger waren eksters daarom meer geliefd dan tegenwoordig. Van oorsprong waren het eigenlijk geen stadsbewoners. Het was een graag geziene gast. Hij hoorde bij het boerenerf, zoals kat en hond. Ving muizen en insecten en at ook de gemorste graankorrels zoals alle boerenvogels. Ze zijn verdreven door de nieuwe landbouwmethodes en omdat de kraaien mede daardoor hun plaats innamen. De eksters vluchtten naar de rand van de steden. Iedereen klaagt over eksters. Er zijn er teveel, ze roven nesten leeg en krijgen er de schuld van dat er minder zangvogels te horen zijn.  Allemaal onzin.
De ekster, met op het eerste gezicht alleen witte en zwarte kleuren, blijkt bij nauwkeuriger kijken metaalachtig blauw en groen te glanzen. Dit is goed te zien als de zon op zijn veren schijnt. Hij heeft een prachtige lange staart en een zwarte sterke snavel. Het zijn mooie intelligente zangvogels met een boeiend sociaal leven. Zeer slim, slechts kraaien en kauwtjes zijn slimmer.  Ze bouwen een onovertroffen nest, wat veel wegheeft van een burcht.  Het rust op takken geplet met klei en heeft ook nog vaak een stevig dak. Kraaien proberen de eksters te verjagen om in zo’n nest te kunnen broeden.  Dat is heel sneu voor de betreffende ekster, want de sociale rangorde  onder de eksterbevolking is meteen ontregeld. Ze hebben net als de kraaien een territorium met een nest en een vrouwtje. Daarnaast zijn er groepjes (meest jonge vogels) vrijgezellen en zodra er iets verandert proberen deze vogels een plek te bemachtigen, misschien wel met het oorspronkelijke vrouwtje van het ingepikte nest. Als de vogels geen eigen plek hebben kunnen ze zich niet voortplanten. Als alles goed gaat duurt de trouw hun hele leven. Het vrouwtje legt wel veel (heel kleine) eitjes, soms 10 stuks. De jongen zijn kaal, blind en hulpeloos. De voedselsituatie bepaalt hoeveel er groot zullen groeien. Kraaien en eekhoorns weten ze ook te vinden en uiteindelijk wordt er gemiddeld maar 1 op de 4 eieren een jonge vogel en zelfs die heeft maar een kleine kans om groot te worden.

Zolang ze nog niet vliegen zijn ze op de grond een gemakkelijke prooi voor o.a. katten. Volwassen zijn ze erg vlug en goed in staat zich te verdedigen met een geweldige vechttechniek. Als zijn aanval wordt afgeslagen trekt hij zich half fladderend terug tot net buiten het bereik van de vijand, maar blijft waakzaam. Hij kan een vlugge stoot geven met zijn sterke snavel, zich terug trekken en weer een vlugge stoot toebrengen. Als ze opgewonden zijn, zoals bij een gevecht, fladderen ze met de vleugels waardoor hun huppelpasjes tot luchtsprongetjes kunnen worden. Wellicht kijkt u vanaf nu met meer interesse naar de Ekster.