Een gebied met veel verschillende planten en dieren kan zich beter aanpassen aan (plotselinge) veranderingen dan wanneer er weinig verschillende soorten leven. Die verscheidenheid aan soorten wordt veroorzaakt doordat iedere soort een eigen plekje weet te vinden in het landschap.
Verschillende landschappen trekken verschillende soorten flora en fauna aan. In het bos vind je andere planten dan bij het strand. Elk type landschap (biotoop) wordt gekenmerkt door de verschillende gradiënten waarin een soort zich thuis voelt. Denk aan nat en droog, hoog en laag, schaduwrijk en in de volle zon, maar ook de zuurtegraad in het water of de hoeveelheid kalk in de grond is van invloed.
In
Nederland hebben we in de loop der eeuwen een grote verscheidenheid aan
landschappen gecreëerd. Het grootste deel van ons land is ingericht door de
mens. Hierdoor hebben veel verschillende soorten een plekje kunnen vinden in
ons land.
De afgelopen eeuw is de natuur versnippert geraakt in afzonderlijke gebieden.
Natuur en landbouw gingen eeuwenlang samen. Maar door de grootschaligheid is er in de landbouwgebieden nauwelijks nog ruimte voor de natuur.
Wegen doorkruisen voorheen aaneengesloten gebieden. Bedrijventerreinen zorgen voor een barrière om van het ene naar het andere gebied te komen.
Doordat veel natuurgebieden opgedeeld worden in kleine hokjes worden ze ook kwetsbaarder. Populaties worden opgesplitst in kleine clusters. Wanneer in zo’n klein ‘postzegel natuurgebied’ iets misgaat dan kunnen sommige soorten moeilijk terugkeren vanuit andere gebieden.
Het verbinden van (natuur)gebieden is niet alleen op landelijk niveau van belang, maar ook op lokale schaal. Zo kunnen sloten, wegbermen of dijken ingezet worden om gebieden met elkaar te verbinden. Een vogel vliegt makkelijk over een woonwijk heen, maar een amfibie of een plant verplaatst zich veel langzamer. Het is dan ook belangrijk dat dergelijke verbindingen aangelegd worden. Bij plannen voor sloop en nieuwbouw is een natuurlijk moment om hier over na te denken.
Wanneer goed gekeken worden naar de structuren van de omringende omgeving dan hoeft het niet moeilijk te zijn om een verbindingszone aan te leggen. Denk aan het doortrekken van een bestaande bomenlaan de nieuwbouwwijk in. Het aanleggen van natuurlijke oevers op een bedrijventerrein die aansluiten bij de bestaande sloten.
Of het inrichten van enkele bloemenperkjes die als stapsteen door vlinders gebruikt kunnen worden. Door hier in de ontwerpfase al rekening mee te houden kan grote winst geboekt worden voor de natuur.
Sander Elzerman
