De Ridderkerkse natte natuur is getroffen door een ramp van ongekende omvang. Heel bijzonder is dat deze catastrofe nauwelijks is opgemerkt. Het is een ramp die geheel te wijten is aan menselijk ingrijpen.
Misschien heeft u ze deze winter wel gezien, die grote blauwe buizen door het hele buitengebied van Ridderkerk. Ze liepen van watergang naar watergang, soms kilometers lang. Wie ging kijken zag helemaal vooraan een bootje met vangarmen en aan het andere eind mondde de buis uit in een baggerdepot. Daartussen stroomde, al ratelend, de bagger met alle verontreiniging, zoals flessen, blikjes en veel plastic samen met waterplanten en delen van de oevervegetatie, naar het depot. Overal zijn ze geweest, er is nauwelijks een waterplas of sloot te vinden die ontkwam aan deze ingrijpende behandeling.
Een heel ecosysteem is vernietigd. De gevolgen laten zich raden.. Het in beweging gebrachte slib dwarrelt door de waterkolom om geleidelijk aan weer tot rust te komen. Het voedselrijke water werd voorheen gezuiverd door hongerige water- en oeverplanten. De planten filterden allerlei schadelijke stoffen uit en voorzagen het water van zuurstof. Door de omzetting van organische stoffen en opname van voedingsstoffen zorgden de planten er voor dat het water schoon en helder bleef. Maar deze planten zijn er niet meer of althans in veel minder mate. Hierdoor is het voedsel en leefgebied van vissen en kleine waterdieren is ernstig verstoord. Er ontstaat een opeenhoping van fosfaten en nitraten. Als de temperatuur stijgt kunnen we een toename van hinderlijke (blauw) algen verwachten.
Het herstel van dit verstoorde milieu zal ook niet zonder horten en stoten gaan. Er is een leeg en voedselrijk leefgebied ontstaan waar snelle groeiers hun kans zullen grijpen. Kroos, maar ook exoten als bijvoorbeeld waterpest kunnen flink gaan woekeren. Daarbij kunnen drijvende waterplanten het wateroppervlak af sluiten, met zuurstof- en lichtgebrek tot gevolg, wat weer verder herstel van plantaardig en dierlijk leven in de weg zal staan.
Het zal geruime tijd vergen voor het watermilieu zich na deze drastisch ingreep heeft gestabiliseerd. Het is best interessant om dit proces te volgen.
Aart van Dragt
