Gepubliceerd 23-10-2021
Aart van Dragt
We starten bij de ingang aan Schaardijk, even naar links en dan rechts een doorsteek door een drassig gebied en dan links aanhouden en zo terug naar het uitgangspunt. Een rondwandeling van ca. 2 km.
Duizenden automobilisten passeren dagelijks de Brienenoordbrug onwetend van het prachtige natuurgebied dat daar dichtbij ligt. Het is een soort Oostvaardersplassen in het klein! Het kleine gebied (14 ha) vormt een bijzonder mooi stukje rivierlandschap vlak bij de grote stad. Als u aankomt over de “oude” Nesserdijk (ook wel Schaardijk genoemd) aangelegd in 1270, heeft u aan de ene zijde een mooi uitzicht op de rivier aan de andere zijde staan in de polder nog enkele oude boerderijen.
In de zeventiende eeuw lieten rijke kooplieden hier twee monumentale buitenverblijven bouwen maar die zijn in de negentiende eeuw verdwenen.
De Eschpolder heeft nog een kleine rol gespeeld in onze luchtvaart geschiedenis. In 1783 namen in Frankrijk de gebroeders Montgolfier proeven met hete luchtballonnen. Hierover werd in franstalige wetenschappelijke tijdschriften gepubliceerd. De Rotterdamse “stadsmedicinaal doctor” J. van Noorden maakte ook een paar “proef”-ballonnen. Van de eigenaar J. Osy van de buitenplaats Rozenhof in de Eschpolder kreeg hij toestemming om aldaar op 28 november 1783 een ballon op te laten. Deze buitenplaats had een destijds beroemde tuin van circa 4 hectare groot. Deze bevatte naast een wandelpark, een moestuin, een Japanse tuin met pagode, een watermolen en een eendenkooi. Voldoende ruimte om de ballon op te laten. Na een geslaagde proef werd de gasballon aan het touw binnen gehaald en opgeborgen in het koetshuis. De ballon werd op 1 december onder publieke belangstelling opnieuw opgelaten. De onbemande ballon die aan een touw vast zat, steeg tot wel 200 voet (ca.60 meter). Het touw brak (of werd losgelaten) en de ballon dreef in oostelijke richting weg. Het hele gezelschap had het nakijken want een auto of zelfs een fiets om de ballon mee te volgen moesten nog worden uitgevonden. Pas 20 december werd de ballon bij Lekkerkerk terug gevonden. De toestand waarin de ballon verkeerde laat zich raden. Misschien hierdoor was meneer van Noorden voorgoed van de ballonvaart genezen. Want over hem wordt niets meer vernomen.
Het prachtige buiten de Rozenhof werd in 1867 verkocht en gesloopt. Op deze plaats staat nu de boerderij de Rozenhof. Het natuurpark er achter is een origineler landschapspark dan de heer J. Osy zich ooit heeft kunnen voorstellen. geen Engelse of Japanse tuin maar moerasbos, braamstruiken, kreken rietvelden en hooilanden, met een keur aan wilde planten en dieren.
In 1917 bestonden er plannen om de rivierbocht ter plekke af te snijden. In 1975 kwam Rijkswaterstaat opnieuw met dit plan waardoor ook dit resterende gebied zou verdwijnen. Om politici te overtuigen van het bijzondere van dit gebied, zijn toen de planten en vogels geïnventariseerd. Er werden 209 plantensoorten gevonden en een kwart van de in Nederland broedende vogelsoorten bleek ook hier te nestelen! Aantallen die in veel grotere natuurgebieden vaak niet gehaald worden. Uiteindelijk gingen de plannen niet door. Maar wederom verrijzen er donkere wolken aan de horizon. Rotterdam krijgt er een nieuwe oeververbinding bij. Ze zal de wijken De Esch en De Veranda met elkaar verbinden. De oeververbinding is in elk geval bedoeld voor voetgangers, fietsers, brommers en ambulances. Of er ook auto’s over mogen, is nog niet duidelijk. Er is geld voor een brug maar de bewoners, de scheepvaart gaan voor een tunnel. De gevolgen voor het natuurgebied De Eschpolder zijn nog niet te overzien.
