19 jaar broedvogels tellen op het landgoed Huys ten Donck.
Sander D. Elzerman
Het volgen van de ontwikkeling in een broedvogelpopulatie is een kwestie van de lange adem. Bij de Vogelwerkgroep Ridderkerk en Barendrecht hebben we dat enthousiasme en dat levert prachtige resultaten op. De vogelwerkgroep telt al jaren de broedvogels in diverse natuurgebieden op het eiland IJsselmonde. In de reeks terugblikken op de rijke historie van de Natuurvereniging IJsselmonde volgt hier een verslag van bijna twee decennia broedvogels op het landgoed Huys ten Donck.
In totaal hebben we sinds het begin van de tellingen 49 soorten broedvogels geconstateerd. Ondanks dat het bos al erg oud is en minder in ontwikkeling dan een jong bos, is het toch een komen en gaan van soorten. Jaarlijks broeden er gemiddeld zo’n 32 soorten.
Blauwe Reiger
De bekendste broedvogel van het landgoed is waarschijnlijk de Blauwe Reiger. Al meer dan 100 jaar is er een broedkolonie aanwezig in het gebied. Hoewel de kolonie in de loop der jaren sterk in aantal gefluctueerd heeft, lijkt de dalende lijn tijdens de laatste jaren door te zetten. Telden we in 1994 nog 131 bezette nesten, dit jaar kwamen we tot ‘slechts’ 69 stuks. Verder kenmerkt het landgoed zich door bos- en struweelvogels. Twee soorten spechten (Grote Bonte en Groene), Boomklever, Boomkruiper en Bosuil behoren tot de vaste broeders. De Boomklever is jaarlijks met één tot enkele paartjes vertegenwoordigd. Dat maakt het gebied uniek in de regio. De dichtstbijzijnde broedplaatsen moesten we lange tijd zoeken in het Kralingse Bos of bij de landgoederen rondom Den Haag. Door het ouder worden van verschillende parken en bossen lijkt de soort zich recentelijk op meer plekken te vestigen. Dat oude bomen een zeer grote betekenis hebben voor de natuurwaarden blijkt ook uit het grote aantal holenbroeders in het Donckse Bos. Holenduiven en Kauwen maken als eerste gebruik van verlaten spechtenholen. De Spreeuw, Kool- en Pimpelmees kunnen echter al terecht in een klein gaatje, scheur of spleet in de bast. Sinds 2007 hebben deze soorten er een nieuwe concurrent bij: de Halsbandparkiet. Deze exotische, groene druktemaker broedt ook in holen. Vaak wordt gezegd dat ze daarmee andere soorten wegconcurreren. Wij hebben daar (voorlopig) nog niets van gemerkt in het gebied. Maar ook hier geldt dat je pas een goed beeld krijgt wanneer je vele jaren telt.
Ooievaar foto Jaap Nispeling
En dan tot slot nog één van de meeste recente ontwikkelingen. Sinds 2010 worden met enige regelmaat in het voorjaar Ooievaars gesignaleerd op en rondom het landgoed. In het verleden is deze soort wel eens eerder gezien, zoals in 1995 toen er een exemplaar zelfs op een Blauwe Reigernest zat. Toch moeten we terug naar de eerste helft van de 20e eeuw om een beschrijving te vinden van een broedgeval. In die tijd was de Ooievaar een vaste broedvogel van het gebied. Wat zou het toch mooi zijn als deze kenmerkende soort weer terugkeert als broedvogel op het landgoed. Om de kans wat te vergroten heeft de Natuurvereniging in 2012 ter gelegenheid van haar 25 jarig jubileum een Ooievaarspaal geschonken. Hopelijk kan aan de lijst van broedvogels deze mooie soort worden toegevoegd.
Voor een bezoek aan het park van Het Huys ten Donck heeft u een wandelkaart nodig:
Zo komt u aan een wandelkaart voor het Donckse Bos.
