Muggen; alleen de zwangere vrouwtjes steken
Riet van de Water
“Ziet gij muggen, lang van poot,
Aarzelt niet maar slaat ze dood.”
Dit was een van de leuzen die in het begin van de vorige eeuw opgang deden, met medewerking van Jac. P. Thijsse. In die tijd had men juist ontdekt, dat muggen de oorzaak waren van ziektes als malaria en gele koorts. Nu weet men, dat de gewone huismug, zoals ze bij ons voorkomt voornamelijk hinderlijk is.
steekmug
Bedenk wel, dat de mug die jou steekt een zwangere moeder is. Het zijn alleen de vrouwtjes muggen die jouw bloed wel kunnen drinken. Bevrucht is ze al eerder en met haar maag vol bloed vliegt ze zo vlug mogelijk naar de sloot of plas en het bloed wordt nu gebruikt om de eitjes te vervolmaken. Deze eitjes worden gelegd in liefst ondiep water. De langwerpige eitjes worden stuk voor stuk naast elkaar aan de oppervlakte van het water gelegd. Het eerste eitje met de kop naar beneden, het tweede er vlak naast, zodat de eerste een beetje opschuift. Het derde er weer naast en zo door tot er een rijtje is gelegd. Alle eitjes staan rechtop en kleven in de lengte aan elkaar vast. Daarna gaat de mug verder met een tweede rijtje ernaast en aan het eerste vastgeplakt en zo door tot er zes of meer rijen naast elkaar liggen. Allemaal rechtop met de kop naar omlaag en waarvan de middelste eitjes het langst zijn zodat er een soort vlotje is ontstaan. Dit vlotje kan eenvoudig niet zinken of omslaan, want het heeft een ronding als van een bootje.
Na drie dagen komen de muggenlarven er uit en moeten maar zien hoe zij het redden. De larve ademt zuurstof door zijn adembuis aan de achterzijde van het lichaam. Deze adembuis dient tegelijkertijd als hulpstuk om aan de opper-vlakte te blijven hangen. Als zo’n larve te lang onder water blijft verdrinkt hij. Hij vangt watervlooien met zijn kaken en verder alles wat kleiner is, van plankton tot organisch afval. Tegenwoordig is dat vooral het laatste, want de watervlooien zijn door de watervervuiling schaars geworden. Zelf staat hij op het menu van bijna elk slootdier dat groter is. Zijn enige wapens zijn z’n haarborstels, waarmee hij zich ook kan voortbewegen. Na drie vervellingen in ongeveer 3 weken is de larve 7 a 8 mm. lang. Hij gaat zich verpoppen. Alle organen moeten aangepast worden aan het leven op het land. De monddelen worden een steeksnuit. Na drie dagen schiet de pop heen en weer door het water, kromt het achterlijf tot hij een blad of stengel raakt en daarop blijft liggen. Het omhulsel splijt aan de voorkant open en dan komen de kop met sprieten en het middenlijf en daarna het achterlijf, de vleugels en de poten. Hij moet minstens 15 minuten wachten tot zijn vleugels droog zijn. En dat is erg lang, want kikkers, waterhoentjes, vogels en noem maar op zijn verzot op muggen. Als alles echter goed gaat, dan gaat de mug op zoek naar de andere sekse. Het mannetje is de eerste dag impotent, maar dat komt vanzelf goed. Het mannetje sluit zich aan bij een zwerm andere mannetjes, die de vrouwtjes lokken met hun gezoem. Komt er een vrouwtje in de buurt dan duikt de hele groep op haar af en slechts het snelste mannetje mag paren. De monddelen van het vrouwtje zijn gemaakt voor het doorsteken van huid en het zuigen van bloed. Er zitten o.a. zes snij-en zaagwerktuigen in. Twee daarvan zijn hol. Door het ene wordt speeksel in je vlees gespoten om de bloedstolling te voorkomen. Met de andere wordt bloed opgezogen en in de muggenmaag gebracht. De mug stopt pas als haar maag gevuld is tot de rand en daarna herhaalt zich het hierboven genoemde verhaal.
Nu je weet, dat ons bloed nodig is om haar kinderen te laten krijgen, moeten we misschien iets aardiger zijn voor muggen.
